Yeni Ekonomi Programı (2019-2021 Orta Vadeli Program- OVP) 20 Eylül 2018 tarih 30541 sayılı 2. Mükerrer Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Türkiye’nin yeni ekonomik gereklilikleri doğrultusunda genel ekonomi politikasını belirleyen temel nitelikli OVP kapsamında bankacılık, inşaat, yatırım sektörlerine dair birçok düzenleme yapıldığı gibi kira bedeli artış oranları da değiştirildi.
Kira bedellerindeki artış her yıl, halen yürürlükte olan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Kira Bedelinin Belirlenmesi başlıklı 344. Maddesi 1. Fıkrasına göre yapılmakta idi, maddeye göre:
Madde 344
Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanır.
Taraflar arasındaki kira ilişkisini düzenleyen temel yasal düzenleme olan TBK’ya göre, kira sözleşmesi yıllık olarak yapılır ve her yıl sonunda o yılın ekonomik koşulları gereğince, kira bedelinde artış yapılır, bu artış en fazla o yıl ÜFE oranındaki artış kadar olabilir.
Ancak kira bedelindeki artış oranı artık, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji Bütçe Başkanlığınca hazırlanıp Cumhurbaşkanı imzasıyla 20 Eylül 2018 tarihinde yürürlüğe giren OVP’ye göre belirlenecek; yeni düzenlemeye göre:
“Kira artış oranına dair üst sınır, döviz kuru veya emtia fiyatlarındaki gelişmelere duyarlılığı yüksek olan üretici fiyatları yerine tüketici fiyatlarına göre belirlenecektir.”
ÜFE ve TÜFE nedir?
Üretici fiyat endeksi (ÜFE) ve tüketici fiyat endeksi (TÜFE) fiyat artış ve azalış (enflasyon) oranlarını belirleyen iki önemli göstergedir. ÜFE ve TÜFE oranları aylık olarak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanır.
Üretici fiyat endeksi (ÜFE) üretilen malların üreticiye maliyetinin değişimini gösterirken, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) tüketicinin satın aldığı mal ve hizmet fiyatlarının değişimini gösterir. Her iki gösterge de enflasyon oranlarında yaşanacak artış ve azalışların önemli bir göstergesi olup faiz oranlarının yükselmesi ve alçalmasında yüksek etkileri olan kriterlerdir.
OVP ile yapılan yasal değişiklikle kira artış oranının hesaplanmasında kullanılan enflasyon oranı değiştirilmiş olup, yeni düzenleme gereğince, 2019 itibari ile kira bedeli artış oranı üst sınırı ÜFE’ye göre değil TÜFE’ye göre belirlenecek. 1 Ocak 2019 itibariyle yapılacak olan artışlarda ise OVP gereğince TÜFE oranı uygulanacaktır.
